اینترنت ملی چیست؟ آیا ملی شدن اینترنت در ایران پاسخگوی نیازهای کشور است؟
این روزها را باید یکی از سختترین دورانها برای مردم کشور در دسترسی آزاد به اطلاعات و ارتباطات دانست. طی این مدت علاوه بر مشکلاتی که به ارتباطات مردم وارد شد، بسیاری از کسب و کارها نیز متحمل ضررهای گسترده شدند. طی این روزها تنها راهکار ارتباطات مردم، استفاده از اینترنت ملی بود ولی آیا شبکه ملی اطلاعات آنقدر که ادعا میشود کارآمد است یا خیر؟
قطع سراسری ارتباط اینترنت بینالملل که از روز چهارشنبه 30 شهریور و در پی حفظ امنیت کشور و ایجاد تداخل در ارتباطات آغاز شد را فارغ از همه مشکلات و مسائلی که ایجاد کرده باید فرصتی بسیار عالی برای آزمودن اینترنت ملی دانست که از سال 1384 افتتاح شده و تا به امروز میلیاردها تومان هزینه را در پی داشته است.
اینترنت ملی یا ملی شدن اینترنت در ایران چیست؟
به صورت ساده اینترنت ملی قرار است بستری برای برقراری ارتباطات داخلی بدون نیاز به اینترنت جهانی باشد. در واقع اگر شما بخواهید با وبسایتی که در داخل ایران قرار دارد و یا سرویسی که ارائه دهنده آن در داخل کشور است ارتباط برقرار کنید دیگر نباید نیازی به حمل دادههای شما توسط رهیابها و گیتویهای بینالمللی باشد.
از نظر فنی و تئوری، نگهداشتن مسیر رفت و برگشت داده در داخل کشور میتواند مزایای بسیار زیادی داشته باشد که بارزترین آنها پایین آمدن زمان Ping یا همان افزایش سرعت اتصال، ارتباط، جابجایی و تبادل دادههاست.
اما یکی از مهمترین مسائلی که باید در مورد نت ملی ایران در مورد آن بحث کنیم موضوع تابآوری در برابر دادههای داخلی از جمله حجم دادهها است.
بسیاری از کسب و کارهای اینترنتی محتوای به هزاران دلیل که بیان آنها از حوصله این بحث خارج است مجبور به استفاده از سرورهای بینالمللی هستند و به دلیل اینکه نمیتوان با استفاده صرف از اینترنت ملی، این خدمات را به نحو احسن ارائه کرد، قطع ارتباط با خارج ضررهای گستردهای را به این کسب و کارها وارد میکند که جبران آنها ماهها و یا شاید سالها زمان نیاز داشته باشد.
یکی دیگر از مشکلات بزرگ شبکههای داخلی عدم امکان جستجوی مطلب است. حالا تصور کنید که یک جستجوگر خوب داخلی هم در این مدت در دسترس بوده و توانایی ارائه خدمات داشت؛ در این صورت وقتی مسیر خارجی بسته است، نتایج جستجویی که به شما نشان داده میشد، وقتی قابلیت استفاده ندارند، چه دردی از مشکل دوا میکردند؟
بیشتر بخوانید: افزونه دیجیتس،ثبت نام با شماره موبایل در Digits
بدون تعارف، عملکرد پیامرسانهای داخلی به شدت جای نقد و شکایت دارد که در این مطلب با شما دوستان به بررسی وضعیت آنها در ایام قطعی اینترنت پرداختیم.
بسیاری از سرویسهای دیگر مانند دسترسی به جوامع اطلاعات عمومی مانند ویکیپدیا، وبسایتهای علمی و فناوری و بسیاری از مراکز تبادل اطلاعات در کشور به آن نحوی که بتوانند پاسخگوی نیاز کاربران باشند وجود ندارند و این تنها یک بخش از کار است.
طی چند روز گذشته اگر شما کاربران نیز به واسطه نیازهای خود قصد استفاده از وبسایتها و سرویسهای داخلی را داشته بوده باشید حتماً باید رضایت نسبی از برقراری ارتباط خود با ارائهدهندگان خدمات داخلی داشته باشید ولی در این مورد باز هم موارد زیادی وجود داشتند که حتی روتینگ به وبسایتهای داخلی نیز با وقفههای زیاد روبرو میشد؛ اگرچه تعداد آنها بسیار کم است و شاید کاربرانی که درجه سختگیری زیادی ندارند حتی متوجه آن نشده باشند.
در مقابل وقتی شما از یک ارتباط صحبت میکنید باید همه 7 لایه مدل OSI را مد نظر قرار دهید. در مورد ملی شدن اینترنت وقتی که ارتباط تنها داخلی مد نظر باشد، عملاً لایه هفتم، یعنی لایهای که پروتکلهای سطح بالای اینترنت در آن قرار دارند، مهجورترین بخش خواهد بود.
به بیان ساده وقتی شما بخواهید از شبکه ملی اطلاعات که تنها توانایی پشتیبانی از محتوای داخلی را دارد Route کنید به شدت با مشکل کمبود محتوا روبرو میشوید. دقت کنید که ما در حال استفاده از عبارت «شبکه ملی اطلاعات» هستیم و در مورد «شبکه ملی ارتباطات» صحبت نمیکنیم.
در واقع اگر اینترنت ملی بتواند صد در صد دادهها را نیز با همان هدفی که تعیین شده به مقصد و در کوتاهترین زمان ممکن هدایت کند، باز بحث تابآوری در برابر ترافیک سنگین نیز باید مد نظر قرار گیرد تا زمانی که به واسطه هر دلیل عمدی و یا غیر عمد، ارتباط با خارج کشور میسر نباشد، بتوان با تکیه بر توانایی این شبکه، همچنان ارتباطات داخلی را پایدار و سریع، نگه داشت.
بیشتر بخوانید: بررسی روشهای هک کردن واتساپ
طی چندین روز گذشته و در حالی که بسیاری از ما از دنیای خارج از کشور بی خبر بودیم، سرویسهایی مانند شرکتهای ارائه دهنده خدمات تاکسی اینترنتی، خدمات پرداخت و فروش، (اغلب) خدمات بانکی و اپاستورهای ایرانی مانند بازار و سیبچه، همچنان توانایی ارائه خدمات به کاربران داخل کشور را داشتند که در مورد آنها باید گفت که مسیر انتقال داده و تبادل آنها با کاربران، اینترنت ملی بوده است.
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات بارها در صحبتهای خود به صورت تمام قد از شبکه ملی اطلاعات دفاع کرده و با توجه به این صحبتها باید بگوییم که در حال حاضر 80 درصد از اهدافی که برای توسعه این شبکه وعده داده شده بود، محقق شده است.
اما با توجه به این اهداف، آیا آنطور که انتظار داشتیم، شبکه ملی اطلاعات توانسته از آزمون اجرای وظایفی که بر دوشش قرار گرفته، سربلند بیرون بیاید؟
منبع: شهر سخت افزار